Στις 19 Απριλίου, η NASA ανακοίνωσε ότι το αυτόνομο ιπτάμενο όχημα που έστειλε στον Άρη κατάφερε να πετάξει. Αυτή είναι η πλέον πρόσφατη εξέλιξη στην περιπέτεια της εξερεύνησης του Κόκκινου Πλανήτη, στην οποία συμμετέχουν, εκτός από διαστημικούς φορείς, μερικές από τις κορυφαίες επιχειρηματικές προσωπικότητες του πλανήτη, όπως ο Ίλον Μασκ και ο Τζεφ Μπέζος. Το βιβλίο του Αμερικανού ερευνητή και δημοσιογράφου Πώς θα ζήσουμε στον Άρη, που κυκλοφορεί από την Key Books στις 23/4, ρίχνει φως στις λεπτομέρειες του εποικισμού του μακρινού πλανήτη. Ακολουθεί απόσπασμα από την εισαγωγή:
«Το έτος 2027 δύο γυαλιστερά διαστημόπλοια, τα Raptor 1 και Raptor 2, καταφέρνουν τελικά να φτάσουν στον Άρη, μπαίνοντας σε τροχιά μετά από ένα εξουθενωτικό ταξίδι 243 ημερών. Καθώς το Raptor 1 κατεβαίνει στην επιφάνεια, περίπου το 50% των ανθρώπων στη Γη παρακολουθεί το γεγονός αυτό, κάποιοι σε τεράστιες υπαίθριες οθόνες LCD. Σε αυτό το σημείο σύγκλισης της τροχιάς της Γης με την τροχιά του Άρη, το σήμα χρειάζεται περίπου 20 λεπτά για να φτάσει στη Γη, οπότε οι άνθρωποι στην πατρίδα έχουν παγιδευτεί σε μια παράξενη, διαστρεβλωμένη αίσθηση του χρόνου και του χώρου. Καθώς το διαστημόπλοιο κατεβαίνει στο έδαφος του Άρη, αν κάτι δεν έχει πάει όπως θα έπρεπε, οι τέσσερις αστροναύτες του πληρώματος μπορεί και να έχουν ήδη πεθάνει.
Σχεδόν μία δεκαετία προσμονής συνοψίζεται σ’ αυτήν τη στιγμή: το διαστημόπλοιο απέχει ελάχιστα από την επιφάνεια και οι ριπές των πυραύλων πέδησης σηκώνουν κόκκινη σκόνη. Το ακροατήριο που είναι καθηλωμένο στη Γη περιμένει με ανυπομονησία, ενώ ένας εκφωνητής τούς θυμίζει μια συνέντευξη τύπου που έλαβε χώρα πριν από χρόνια – μια συνάντηση που σόκαρε τον κόσμο και ντρόπιασε τη NASA, η οποία απείχε τουλάχιστον δύο χρόνια ακόμα από την επανδρωμένη δοκιμή του διαστημοπλοίου της για τον Άρη. Την ημέρα εκείνη η εταιρεία που βρισκόταν πίσω από αυτή την ιδιωτική προσπάθεια κατάκτησης του Άρη αποκάλυψε ότι επρόκειτο να κατασκευάσει μια σειρά από τεράστιους πυραύλους που θα μετέφεραν ανθρώπους στον Άρη και ότι μέσα σε μία δεκαετία θα εκτόξευε έναν ή δύο από αυτούς για να πραγματοποιήσει την πρώτη επανδρωμένη προσεδάφιση στον Κόκκινο Πλανήτη.
Καθώς το Raptor 1 εγκαθίσταται μέσα σε έναν τεράστιο κρατήρα κοντά στον ισημερινό του Άρη, οι αστροναύτες σκέφτονται ήδη όσα έπονται. Ο χρόνος είναι πολύτιμος. Αν όλα έχουν πάει καλά με την πρώτη προσεδάφιση, το Raptor 2 θα ακολουθήσει εντός ωρών, μεταφέροντας περισσότερους εξερευνητές. Η πρώτη δουλειά στη λίστα των αστροναυτών είναι να στήσουν μια κατοικήσιμη βάση, ο εξοπλισμός για την οποία αποτελεί μέρος του τεράστιου φορτίου που μετέφεραν τα διαστημόπλοια. Πρέπει επίσης να φουσκώσουν «κτίρια» – θολωτές υπό συμπίεση τέντες, κατασκευασμένες από εξωτικά υλικά που θα επεκτείνουν τον χώρο διαβίωσής τους και θα δρουν ως θερμοκήπια για την καλλιέργεια τροφίμων.
Πλανήτης Άρης/Copyright: Shutterstock
Υπάρχουν ορισμένες περιβαλλοντικές ομοιότητες μεταξύ της Γης και του Άρη. Το έδαφος του Άρη μοιάζει πολύ με κάποια συγκεκριμένα σημεία της Γης – με τις ξηρές κοιλάδες στην Ανταρκτική ή με τις ερήμους στα ορεινά των ηφαιστείων της Χαβάης. Πολλοί άλλοι παράγοντες θα αποδειχτούν ιδιαιτέρως μεγάλες προκλήσεις. Μία ημέρα στον Άρη διαρκεί μόνο 39 λεπτά και 25 δευτερόλεπτα περισσότερο από μία ημέρα στη Γη, αλλά ένα αρειανό έτος είναι πολύ μεγαλύτερο από το γήινο –687 ημέρες–, με αποτέλεσμα οι εποχές να είναι διπλάσιες σε διάρκεια. Η τροχιά του Άρη είναι ελλειπτική, κάτι που σημαίνει ότι οι διακυμάνσεις ανάμεσα στον χειμώνα και το καλοκαίρι είναι πολύ πιο έντονες από αυτές της Γης: στο νότιο ημισφαίριο τα καλοκαίρια είναι πιο θερμά και οι χειμώνες πιο ψυχροί. Στην ουσία, αυτοί οι άποικοι του Άρη σκοπεύουν να δημιουργήσουν δύο βάσεις, μία κάτω από τον ισημερινό, στο νότιο ημισφαίριο, για τα καλοκαίρια, και μία βόρεια του ισημερινού για τους χειμώνες.
Αλλά τώρα, μέσα σε 24 ώρες, οι πρώτοι άνθρωποι που περπάτησαν στον Άρη θα πρέπει να ξεκινήσουν το σημαντικότερο που έχουν να κάνουν: να βρουν νερό. Πρέπει να διαπιστώσουν αν υπάρχει, όπως έχουν προβλέψει τα διαστημόπλοια προσεδάφισης και τα διαστημόπλοια τροχιάς της NASA, αρκετό νερό στο επιφανειακό στρώμα του εδάφους, το οποίο ονομάζεται «ρεγόλιθος», για να καλύψει τόσο τις δικές τους ανάγκες ενυδάτωσης όσο και για να λειτουργήσει ως απόθεμα για τη δημιουργία περισσότερου οξυγόνου από εκείνο το οποίο θα καταναλώσουν. Οι αστροναύτες σκοπίμως προσεδαφίστηκαν σε έναν κρατήρα όπου ένα διαστημόπλοιο τροχιάς της NASA είχε εντοπίσει μια λεία στρώση από καθαρό υδάτινο πάγο. Αν αυτό το στρώμα δεν είναι πάγος, θα πρέπει να βρουν κάποιο κοντινό σημείο με υψηλό ποσοστό πάγου στον ρεγόλιθο. Αν αυτό το είδος πάγου δεν υπάρχει σε κοντινή απόσταση, οι αστροναύτες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν ένα ραντάρ που εισχωρεί στο έδαφος για να βρουν υπόγειο νερό και στη συνέχεια να προχωρήσουν σε γεώτρηση.
Πολύ πριν από την άφιξη των επόμενων διαστημοπλοίων (δύο χρόνια από τη στιγμή αυτή), οι αστροναύτες θα πρέπει να χτίσουν περισσότερες μόνιμες υποδομές, ενδεχομένως από τούβλα τα οποία θα κατασκευάσουν από τον ρεγόλιθο. Αν και σήμερα έχει ήλιο και είναι σχετικά ζεστά –περίπου 10°C–, οι θερμοκρασίες θα μειωθούν δραματικά όσο πέφτει το σκοτάδι, μετατρέποντας το περιβάλλον σε κάτι παρόμοιο με μια δύσκολη νύχτα στον Νότιο Πόλο. Η προσεδάφιση κοντά στον ισημερινό επιτρέπει στους αστροναύτες να επωφεληθούν των πιο ήπιων θερμοκρασιών που μπορούν να φτάσουν και τους 21°C τις καλοκαιρινές ημέρες. Ωστόσο, τη νύχτα η θερμοκρασία εύκολα φτάνει τους -73°C και οι υποδομές θα πρέπει να προστατεύουν τους αστροναύτες από το κρύο αλλά και από τις ηλιακές ακτίνες τις οποίες η λεπτή ατμόσφαιρα του πλανήτη δεν περιορίζει σχεδόν καθόλου.
Σε περίπτωση που όλα στραβώσουν –δεν μπορέσουν δηλαδή να βρουν επαρκές απόθεμα νερού ή οι επιπτώσεις της ακτινοβολίας είναι σοβαρότερες από τις προβλεπόμενες ή αν ένα από τα διαστημόπλοια υποστεί σοβαρή ζημιά κατά την προσεδάφιση–, θα μείνουν άπραγοι περιμένοντας το κατάλληλο χρονικό περιθώριο εκτόξευσης ώστε να ξεκινήσουν το μεγάλο ταξίδι επιστροφής στη Γη. Διαφορετικά, ήρθαν για να μείνουν. Αυτοί οι πρώτοι εξερευνητές, μόνοι τους σε έναν πλανήτη που κατά τα φαινόμενα δεν έχει ζωή και που απέχει 402 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, μοιάζουν απόλυτα με τους πρωτοπόρους της Ιστορίας – τους μεγάλους εξερευνητές που σκαρφάλωσαν σε βουνά και διέσχισαν ωκεανούς για να δημιουργήσουν νέους κόσμους. Και πάλι, παρά τα κοινά τους χαρακτηριστικά με τους εξερευνητές του παρελθόντος, οι πρωτοπόροι αυτοί εξερευνητές του διαστήματος είναι από κάθε άποψη σημαντικότεροι από όλους τους προηγούμενους. Η παρουσία τους στον Άρη αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο επίτευγμα της ανθρώπινης διάνοιας».
*Μάθε περισσότερα για το #tedbook του Stephen Petranek, εδώ.