Στις 8 Μαρτίου 2021, η Key Books θα έχει τη χαρά να εντάξει στον κατάλογό της ένα συγκλονιστικά επίκαιρο βιβλίο: Το «Είμαι επικίνδυνη» αποτελεί μία συλλογή 100 κειμένων γραμμένων από 100 γυναίκες, που αποκαλύπτουν τις εμπειρίες τους στην επαγγελματική και κοινωνική ζωή, στην Ελλάδα του σήμερα. Σήμερα, που το κίνημα #MeToo για πρώτη φορά παίρνει κυρίαρχη θέση στη σφαίρα του δημόσιου διαλόγου στην Ελλάδα, δίνοντας το έναυσμα για αλλαγές σε παγιωμένους τρόπους σκέψης και συμπεριφορές δεκαετιών, οι μαρτυρίες που καταγράφονται στο “Είμαι επικίνδυνη” θα αφυπνίσουν συνειδήσεις και θα αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο για την αλλαγή που όλοι επιζητούμε. Το απόσπασμα που ακολουθεί, υπογεγραμμένο από τους φορείς που εμπνεύστηκαν την έκδοσή του (Women Act, αθηΝΕΑ, με την υποστήριξη της Women on Top) είναι η ιδανική εισαγωγή, πριν πιάσετε το βιβλίο στα χέρια σας.
«Τη στιγμή που το κίνημα #MeToo έχει αγγίξει τη δημόσια ζωή στις περισσότερες δυτικές χώρες, γιατί μέχρι πρότινος παρέμενε βουβό στην Ελλάδα; Η γυναικεία εμπειρία στην Ελλάδα του σήμερα δεν χωράει αμφιβολία ότι είναι σύνθετη υπόθεση. Είναι δύσκολο να την περιγράψει κανείς βασιζόμενος μόνο σε στατιστικές ή με αναφορά σε κάποιες πτυχές της και όχι άλλες. Είναι αδύνατο σχεδόν να διαλέξει μία και μόνη φωνή που να μπορεί να την εκφράσει ευκρινώς και ολοκληρωμένα.
Το ζήτημα της έμφυλης ισότητας μας απασχολεί περισσότερο από άλλοτε, όμως συχνά αναφερόμαστε σε αυτό αφηρημένα. Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στον αγώνα για την έμφυλη ισότητα; Ποιες είναι οι παρεξηγήσεις που μας κρατάνε πίσω; Πώς συμπεριφερόμαστε η μία στην άλλη, στον εργασιακό χώρο, αλλά και σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας; Ποια είναι τα στερεότυπα που αντιμετωπίζουμε και ποια απ’ αυτά αναπαράγουμε άθελά μας εμείς οι ίδιες; Σκοπός μας λοιπόν μέσα από τα δοκίμια που συγκεντρώσαμε ήταν να ρίξουμε φως σε μια σειρά από καίρια ερωτήματα.
Το “Είμαι επικίνδυνη” ξεκίνησε όταν κάποιες γυναίκες – η Μαίη και η Μαρία, η Μαριάννα, η Στέλλα και η Πηνελόπη – αντάλλαξαν τις ιστορίες τους, βρήκαν κοινό τόπο και έκαναν σχέδια για το μέλλον. Αυτό που μας έδεσε είναι οι ιστορίες μας. Απ’ αυτές εμπνεόμαστε και αυτές αναζητούμε σε άλλες γυναίκες. Δεν ζητάμε να ξεχωρίσουμε, ζητάμε να υποστηρίξουμε. Να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο ώστε όλες οι γυναίκες να βρουν τη φωνή τους, να μοιραστούν την ιστορία τους, να εμπνεύσουν και να εμπνευστούν.
Όταν αρχίσαμε να δουλεύουμε το “Είμαι επικίνδυνη“, που σκοπό είχε να ρίξει φως στις εμπειρίες γυναικών στην Ελλάδα του σήμερα, γρήγορα συμφωνήσαμε μεταξύ μας ότι θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον τα δοκίμια που θα συγκεντρώσουμε να έχουν μια κοινή αφετηρία που να λειτουργεί ως άγκυρα, κι ας μπορούν από εκεί και πέρα οι συμμετέχουσες να τραβήξουν η καθεμιά τη δική της πορεία.
Το ποια θα ήταν αυτή, όμως, μας προβλημάτισε αρκετά.
“Είμαι επικίνδυνη“. Υπάρχει κάτι σε αυτές τις δύο λέξεις όταν τις βλέπεις γραμμένες μαζί. Όταν τις βλέπεις τη μία δίπλα στην άλλη. Σου δίνουν θάρρος, δύναμη.
Όταν τέθηκε στο τραπέζι σαν εναλλακτική, ήταν σαν να προσγειώθηκε εκεί μπροστά μας ένα άγνωστο, ελαφρώς τρομακτικό αλλά παράξενα θελκτικό ξένο σώμα. Νιώθαμε άραγε επικίνδυνες εμείς οι ίδιες; Μήπως η φράση ήταν παρεξηγήσιμη; Μήπως θα έδινε στο βιβλίο μας μια νότα επιθετικότητας; Μήπως εμπεριείχε μια δόση υπεροψίας; Ποιες νομίζαμε ότι ήμαστε για να δηλώνουμε επικίνδυνες; Τι δηλώναμε ακριβώς ξεκινώντας τις ιστορίες μας με αυτήν τη φράση;
Και όμως, απέναντι στην εξάλειψη ανισοτήτων που μας κρατούν δέσμιες –και δέσμιους– σε ένα σκοτεινό παρελθόν, καθεμιά από εμάς ήταν και είναι απολύτως διατεθειμένη να είναι επικίνδυνη. Γιατί η αλλαγή δεν έρχεται με ευχολόγια. Έρχεται με τόλμη, με ορμή, με ένταση, με ειλικρίνεια απέναντι στον εαυτό μας, αλλά και στο κοινωνικό σύνολο που μας περιβάλλει. Και αυτή η αλλαγή, στην Ελλάδα του 2021, παραμένει ανεκπλήρωτο όνειρο.
Είμαι επικίνδυνη λοιπόν αν αυτήν την αλλαγή τη θέλω.
Μια γυναίκα δεν θέλει, απαραίτητα, να είναι επικίνδυνη. Πολλές φορές πρέπει να το ξεκαθαρίσει αυτό στην προσπάθειά της να διεκδικήσει τα αυτονόητα. “Μην ανησυχείτε, δεν απειλούμε κανέναν. Το ότι θέλουμε περισσότερα για εμάς δεν σημαίνει ότι θέλουμε λιγότερα για εσάς”. “Είμαι υπέρ της ισότητας, δεν νιώθω, όμως, φεμινίστρια. Δεν έχω τίποτα εναντίον των ανδρών”. Η ίδια η λέξη “φεμινισμός” έγινε επικίνδυνη λέξη.
Εμείς επιλέξαμε ως “σπόρους” μιας συζήτησης που δεν επιτρέπεται να αφήσουμε να μείνει πίσω μια σειρά από ιστορίες. Γιατί έχουμε ανάγκη από ιστορίες. Τις αυθεντικές εκείνες ιστορίες που θα φωτίσουν τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στην Ελλάδα του σήμερα. Γραμμένες σε πρώτο πρόσωπο, από γυναίκες που δίνουν η μία στην άλλη τη σκυτάλη μιας αφήγησης που συνθέτει από τις ατομικές τους εμπειρίες έναν πολυσυλλεκτικό καμβά. Ιστορίες που θα αναδείξουν τους προβληματισμούς, τις ήττες, τους μικρούς και μεγάλους θριάμβους, τις καθημερινές απογοητεύσεις και τους συμβιβασμούς. Που θα εμπνεύσουν, θα προκαλέσουν και τελικά θα αφυπνίσουν, σε μια χώρα στην οποία τόσες γυναίκες διαπρέπουν, η καθεμιά στον χώρο της και παρά τις αντιξοότητες, καθημερινά.
Τις 100 αυτές ιστορίες τις υπογράφουν μόνο γυναίκες, κι αυτό γιατί, παρότι πιστεύουμε ακράδαντα ότι χρειάζεται να επικοινωνήσουμε και να συνεργαστούμε όλοι, ανεξαρτήτως φύλου, για να πετύχουμε τον στόχο της ουσιαστικής ισότητας, ταυτόχρονα πιστεύουμε ότι χρειάζεται –ακόμη– να υπάρχουν ασφαλείς χώροι, πλατφόρμες και πλαίσια, στα οποία οι γυναίκες θα μπορούν να αρθρώνουν την προσωπική και συλλογική τους εμπειρία χωρίς τις παρεμβολές των σχέσεων εξουσίας που ισχύουν ακόμη και σήμερα μεταξύ των φύλων.
Θεωρούμε πολύτιμη τη συμβολή και την οπτική γωνία του κάθε άνδρα σε κάθε συζήτηση γύρω από το φύλο και την αναζητούμε. Γνωρίζουμε, άλλωστε, ότι τα στερεότυπα δεν πλήττουν μόνο εμάς. Σε αυτήν την περίπτωση, ωστόσο, θελήσαμε να δημιουργήσουμε ένα πλέγμα ιστοριών που θα μπορούν, πρώτα απ’ όλα, να ειπωθούν και να διαβαστούν κάτω από το πρίσμα των πολλών κοινών βιωμάτων που καλούμαστε καθημερινά, ως γυναίκες, να διαχειριστούμε.
Αυτό το πόνημα, λοιπόν, δεν είναι δικό μας, αλλά ανήκει στο σύνολο της κοινωνίας. Τόσο στις γυναίκες που έγραψαν και θα γράψουν τις ιστορίες τους, όσο και σ’ εκείνες και εκείνους που θα τις διαβάσουν».
Περισσότερα για το βιβλίο, μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
