- Ποιοι είναι οι πιο συνήθεις λόγοι που φέρνουν ένα ζευγάρι στο γραφείο σας;
Οι άνθρωποι σπάνια έρχονται στο γραφείο μου από επιθυμία, συνήθως έρχονται από ανάγκη. Οι εντάσεις και οι τσακωμοί είναι οι συνήθεις ύποπτοι. Έχει συμβεί κάτι στη ζωή τους που δυσκολεύονται να το αντιμετωπίσουν. Είναι κάτι που έχει κλονίσει την εμπιστοσύνη του ενός στον άλλο, είναι η δυσκολία να επικοινωνήσουν μεταξύ τους ή οι αγωνίες από τον ρόλο τους ως γονείς. Επίσης, αρκετές φορές ένας από τους δύο, πιο συχνά ο σύζυγος, έρχεται μετά από αρκετή πίεση και προτροπή. Ευτυχώς αυτό σιγά σιγά τείνει να αλλάξει.
- Κρίνοντας από την εμπειρία σας, όταν ένα ζευγάρι φτάνει σε σύμβουλο γάμου, το κάνει γιατί πράγματι θέλει να σώσει τον γάμο του ή για να μπορούν να πουν και οι δύο πως έκαναν ό,τι μπορούσαν;
Νομίζω και για τα δυο. Οι άνθρωποι επενδύουν πολλά και έχουν μεγάλες προσδοκίες από τις μακροχρόνιες σχέσεις και τον γάμο. Κάνουν πραγματικά ό,τι μπορούν αλλά συχνά με ένα μη αποτελεσματικό τρόπο. Δεν είναι λίγες οι φορές που θέλουν να σώσουν τον γάμο τους αλλά δεν πιστεύουν ότι σώνεται, είναι απογοητευμένοι, ματαιωμένοι και θυμωμένοι. Οπότε χρειάζεται πρώτα να δουλέψουμε με αυτά τα συναισθήματα, ώστε να νιώσουν πως ίσως υπάρχει ελπίδα. Αυτό που μαθαίνουν είναι να διαχειρίζονται τις αυτόματες συναισθηματικές τους αντιδράσεις που μπορεί να είναι καταστροφικές στο πλαίσιο μιας σχέσης.
Ξέρουμε πια από τη νευροβιολογία ότι ένα μεγάλο μέρος των συμπεριφορών μας είναι στον αυτόματο πιλότο, κάτω από τη συνείδησή μας. Το ζευγάρι μπορεί να δουλέψει ώστε να αλλάξει αυτά τα παλιά, μη λειτουργικά μοτίβα συμπεριφοράς και επικοινωνίας.
- Πότε κρίνετε ότι δύο άνθρωποι δεν μπορούν, για κανένα λόγο, να συνεχίσουν να είναι μαζί; Υπάρχουν «κόκκινες γραμμές»;
Όταν ένας από τους δύο ή και οι δύο αρνούνται να αναλάβουν την ευθύνη των δικών τους πράξεων. Θεωρώ ότι από τα πιο σημαντικά πράγματα είναι η ανάληψη της προσωπικής μας ευθύνης, να στρέψουμε δηλαδή τον φακό μέσα μας και να αναρωτηθούμε «εγώ που φταίω σε όλα αυτά;». Τα ζευγάρια εκπαιδεύονται μέσα στα χρόνια που είναι μαζί, να βλέπουν τι κάνει ο άλλος στραβά, τα ψεγάδια του, αγνοώντας ο καθένας τις δικές του συμπεριφορές και το πώς συμβάλει στους φαύλους κύκλους της επικοινωνίας.
Επίσης, σύμφωνα με τους Τζον και Τζούλι Γκότμαν, Αμερικανούς ψυχολόγους που έχουν δουλέψει χρόνια με ζευγάρια, υπάρχουν τέσσερις τύποι συμπεριφοράς, οι «Τέσσερις καβαλάρηδες της αποκάλυψης» όπως τους αποκαλούν, που η παρουσία τους σε μια σχέση είναι προγνωστικός παράγοντας διαζυγίου. Οι συμπεριφορές αυτές είναι: η επίκριση, η περιφρόνηση, η αμυντική συμπεριφορά και να υψώνεις τοίχους συχνά αποφεύγοντας τον καβγά. Αυτό που υποστηρίζουν είναι πως όλα τα ζευγάρια έχουν τσακωμούς, αλλά δεν ξέρουν όλα τα ζευγάρια πώς να τσακώνονται με έναν υγιή, μη καταστροφικό τρόπο.
- Πιστεύετε πως είναι λίγο «παρεξηγημένο» το επάγγελμά σας στη χώρα μας και, αν ναι, ποια είναι η πιο λανθασμένη αντίληψη γύρω από την ιδιότητά σας που έχετε καλεστεί να αντικρούσετε;
Υπάρχουν αρκετές εσφαλμένες αντιλήψεις. Μια από αυτές είναι πως ο σύμβουλος γάμου ξέρει τι πρέπει να κάνουν για να σώσουν τον γάμο τους, ότι υπάρχει ίσως ένας οδηγός καλής συμβίωσης που θα τους διδάξουν. Μια δεύτερη εσφαλμένη αντίληψη είναι πως με ένα μαγικό τρόπο θα φτιάξουν τα πράγματα, όμως αν κάποιος δεν θέλει να αλλάξει, τα πράγματα θα μείνουν τα ίδια. Τέλος, κάποιοι με ρωτάνε τι να κάνουν, να μείνουν μαζί ή να χωρίσουν; Εγώ τους απαντώ: «Μπορώ να σας βοηθήσω να δείτε αν μπορείτε να είστε καλύτερα μεταξύ σας ή να σας βοηθήσω να χωρίσετε, όμως το τι τελικά θα κάνετε είναι δική σας απόφαση».
- Τελικά, είναι δύσκολες οι σχέσεις ή εμείς οι άνθρωποι τις κάνουμε δύσκολες;
Από παιδιά μέχρι την ενήλικη ζωή μας, δεν μαθαίνουμε τίποτα σχετικά με τον εαυτό μας, τις σχέσεις και πώς να συνδεόμαστε με τους άλλους. Οπότε συχνά αναβιώνουμε παλιές τραυματικές εμπειρίες, προβάλλουμε στον/στην σύντροφο μας ανεπίλυτα δικά μας θέματα και κάνουμε τις σχέσεις όχι μόνο δύσκολες αλλά και επώδυνες. Το παρελθόν μάς καθορίζει αλλά δεν είναι ανάγκη να μας καταδικάσει. Μπορούμε δουλεύοντας με τον εαυτό μας να απαλλαγούμε από βαρίδια του παρελθόντος, να μάθουμε να επικοινωνούμε πιο άμεσα και να είμαστε σε επαφή με τις ανάγκες και τα συναισθήματά μας. Η αγάπη είναι πάντα προϋπόθεση αλλά όχι επαρκής συνθήκη.
Περισσότερα για την Έρα Μουλάκη, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της: www.eramoulaki.gr.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για το βιβλίο Άκου το γάμο σου εδώ.
