Η πραγματικότητα είναι ότι είμαστε και πάντα ήμασταν ελεύθεροι να κάνουμε ό,τι έχουμε επιλέξει σε κάθε περίπτωση. Κι αυτό επειδή κάθε στιγμή πήραμε και παίρνουμε αποφάσεις βασισμένες στις ανάγκες, τους φόβους και τους προγραμματισμούς μας. Στην πραγματικότητα ποτέ δεν καταπιεστήκαμε από τους άλλους. Καταπιεστήκαμε από τις ανάγκες, τους φόβους, τις πεποιθήσεις, τους προγραμματισμούς και τις προσκολλήσεις μας. Αυτές είναι οι δυνάμεις που μας καταπιέζουν και μας αναγκάζουν να κάνουμε επιλογές από ενοχή ή φόβο και μετά να νιώθουμε ότι δεν είμαστε ελεύθεροι και έχουμε καταπιεστεί. Μπορούμε να «εξαναγκαστούμε» ή να «πιεστούμε» να κάνουμε κάτι που δεν θέλουμε, ή να μην κάνουμε κάτι που θέλουμε, μόνο αν φοβόμαστε τις πιθανές συνέπειες της μη συμμόρφωσής μας. Μπορεί να φοβόμαστε ότι θα μας απορρίψουν ή ότι θα χάσουμε την αγάπη κάποιου. Ή ίσως ότι θα χάσουμε τη δουλειά μας ή κάποια πηγή εσόδων.

Μπορεί να φοβόμαστε την αντεκδίκηση των άλλων αν κάνουμε ή δεν κάνουμε ό,τι θέλουν. Ή μπορεί να νιώθουμε ότι δεν είμαστε καλοί αν κάνουμε ή δεν κάνουμε ό,τι θα έπρεπε. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, έχουμε την ελευθερία να επιλέξουμε να χάσουμε την αγάπη τους, τη δουλειά μας ή να διακινδυνεύσουμε να μας βλάψουν, παρά να κάνουμε κάτι με το οποίο δεν συμφωνούμε ή το οποίο δεν συμπίπτει με τις αξίες, τις πεποιθήσεις ή τις ανάγκες μας. Το γεγονός ότι επιλέγουμε να πράξουμε διαφορετικά είναι «ελεύθερη επιλογή». «Θυσιάσαμε την ελευθερία μας» ή «ανταλλάξαμε την ελευθερία μας» για να προστατεύσουμε την αξία, την ασφάλεια ή κάποια άλλη ανάγκη. Θα μπορούσαμε να επιλέξουμε διαφορετικά. Με κάποιον τρόπο χρησιμοποιούμε τους άλλους όσο μας χρησιμοποιούν κι εκείνοι. Συμπεριφερόμαστε έτσι ώστε να πάρουμε ό,τι χρειαζόμαστε ή επιθυμούμε ή έχουμε εθιστεί να παίρνουμε απ’ αυτούς. Γίνεται μια αμοιβαία «ανταλλαγή». Τους δίνουμε ό,τι θέλουν για να πάρουμε αυτό που θέλουμε.

Ο Χριστός και ο Σωκράτης διατάχτηκαν να σταματήσουν να διδάσκουν, αλλιώς θα πέθαιναν. Δεν συμμορφώθηκαν. Επέλεξαν να συνεχίσουν να διδάσκουν επειδή δεν φοβήθηκαν τις συνέπειες. Επέλεξαν τον θάνατο παρά τον περιορισμό. Έχουμε κι εμείς αυτό το είδος ελευθερίας, όταν απομακρύνουμε τους διάφορους φόβους μας και άλλα συναισθήματα που μας κάνουν στην πραγματικότητα να «καταπιέζουμε τον εαυτό μας». Ένα σημαντικό αποτέλεσμα της συνειδητοποίησης ότι είμαστε ελεύθεροι να μην κάνουμε αυτό που οι δυνάμεις γύρω μας (γονείς, σύντροφος, παιδιά, επαγγελματικό περιβάλλον, θρησκείες, κυβέρνηση) μας υπαγορεύουν είναι η ικανότητα να επιλέγουμε τότε να κάνουμε αυτό που μας ζητήθηκε από αγάπη και κατανόηση παρά από φόβο. Όταν νιώθουμε εσωτερική σύγκρουση επειδή «έπρεπε» να κάνουμε ή να μην κάνουμε κάτι, έχουμε δύο πιθανά μαθήματα. Ένα πιθανό μάθημα θα μπορούσε να είναι να ξεπεράσουμε τους φόβους μας και την έλλειψη αυταξίας και να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ελεύθεροι να πράξουμε σύμφωνα με την εσωτερική μας ώθηση. Σ’ αυτή την περίπτωση μπορούμε να εργαστούμε με διάφορες μεθόδους, όπως είναι οι EFT, Αυτοαποπρογραμματισμού, Ακούγοντας την Καρδιά κ.λπ., για να αλλάξουμε την αντίληψή μας σε σχέση μ’ αυτό και να νιώθουμε ασφαλείς να ακολουθήσουμε την καρδιά μας.

Μια άλλη πιθανότητα είναι να χρειάζεται να αφήσουμε τους εθισμούς, τους προγραμματισμούς, τις πεποιθήσεις και τους φόβους που αφορούν την ελευθερία μας και να μπορούμε να κάνουμε ό,τι μας ζητείται με αγάπη – χωρίς ίχνος καταπίεσης ή μνησικακίας. Σ’ αυτή την περίπτωση η εξέλιξή μας βρίσκεται στην υπέρβαση –ίσως με κάποιες τεχνικές– όλων των εμποδίων, ώστε να μπορούμε να κάνουμε με αγάπη ό,τι μας ζητείται.

Και οι δύο δρόμοι είναι ισάξιοι και χρειάζεται να μπορούμε να καθορίσουμε ποιο είναι το μάθημά μας σε κάθε περίπτωση. Ένας τρόπος να το κάνουμε αυτό είναι να φανταστούμε τον εαυτό μας να κάνει ξεχωριστά την πρώτη επιλογή και μετά τη δεύτερη και να παρατηρήσουμε πώς νιώθουμε μέσα μας. Να ξεκαθαρίσουμε με ποια επιλογή νιώθουμε καλύτερα – με περισσότερη ευτυχία, χαρά και αγάπη. Ένας άλλος τρόπος είναι να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τα κίνητρα και τις ανάγκες που μας οδηγούν σε κάθε επιλογή. Ο φόβος δεν είναι καλός οδηγός. Η αγάπη και η ευτυχία είναι. Συχνά και μόνο η συνειδητοποίηση ότι είμαστε ελεύθεροι να μην κάνουμε «αυτό που πρέπει ή θα έπρεπε να κάνουμε» μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ελευθερία μας για να το κάνουμε. Ένα παράδειγμα είναι μια γυναίκα που γνωρίζω, η οποία δεν ήθελε να επισκεφτεί τους συγγενείς του άνδρα της μετά τον θάνατό του. Πιεζόταν απ’ αυτούς ότι, σαν καλή χήρα, θα έπρεπε να τους επισκέπτεται κάθε Κυριακή. Το μισούσε αυτό και αγανακτούσε τόσο πολύ, αλλά φοβόταν για το τι θα έλεγε ο καθένας τους αν δεν συμμορφωνόταν. (Επίσης τη θεωρούσαν υπεύθυνη, επειδή ο άνδρας της είχε αυτοκτονήσει.) Μετά από περίπου πέντε λεπτά EFT πάνω στον φόβο της να μην πάει, ελευθερώθηκε από αυτόν και ένιωσε ελεύθερη να μην τους επισκεφτεί. Έπειτα από πέντε λεπτά συζήτησης, της ζήτησα να κλείσει τα μάτια και να αποφασίσει αν ήθελε να κάνει τώρα αυτό που ήταν ελεύθερη να μην κάνει. Απάντησε: «Ξέρεις, τώρα θέλω να πάω, επειδή νιώθω τον πόνο τους και θέλω να τους βοηθήσω».

Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός. Όταν νιώθουμε ότι δεν έχουμε επιλογή –ότι «πρέπει» να κάνουμε κάτι–, αισθανόμαστε πίεση, καταπίεση και θυμό. Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ελεύθεροι, μπορούμε να κάνουμε το ίδιο με αγάπη και αίσθηση ελευθερίας.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Η ελευθερία να είσαι ο εαυτός σου» του Ρόμπερτ Ηλία Νατζέμυ.