Άρθρο

Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου: Μια συζήτηση με την Ελένη Γερουλάνου

Η Ελένη Γερουλάνου είναι εκπαιδευτικός, συγγραφέας και ιδρυτικό μέλος του Library4all

  1. Θα θέλατε να μας πείτε με δύο λόγια τι είναι το Library4all, για όσους τυχόν δεν το γνωρίζουν;

Το Library4all είναι μία αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, που ιδρύσαμε τον Οκτώβριο του 2013, με σκοπό την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας σε παιδιά σχολικής και προσχολικής ηλικίας, μέσω της υποστήριξης και της ενίσχυσης σχολικών βιβλιοθηκών με βιβλία. Ο ρόλος του είναι να λαμβάνει ενημέρωση για τις ανάγκες των σχολείων σε όλη την Ελλάδα και εν συνεχεία να τα βοηθά να δημιουργήσουν μία βιβλιοθήκη ή να διευρύνουν την υπάρχουσα συλλογή τους. Τα βιβλία που προσφέρουμε είναι καινούργια ή σε άριστη κατάσταση και προέρχονται από δωρεές ιδιωτών, σχολείων, εταιρειών, εκδοτών, συγγραφέων, εικονογράφων και άλλων φορέων.

Μέσα σε επτά χρόνια, το Library4all έχει προσφέρει περισσότερα από 300.000 βιβλία σε 2.600 σχολεία, 7 παιδιατρικά νοσοκομεία, 250 φορείς, κοινωνικές υπηρεσίες, ιδρύματα, 28 δομές φιλοξενίας παιδιών προσφύγων και έχει εισπράξει αμέτρητα παιδικά χαμόγελα.

 

  1. Tι σας έμαθε το Library4all μετά από τόσα χρόνια, για τα παιδιά, για τα βιβλία και τη σχέση που δημιουργείται μεταξύ τους;

Μου έμαθε ότι η επιτυχία όλης αυτής της προσπάθειας είναι υπόθεση συλλογική. Έμαθα τη σημασία της λέξης δίνω. Είναι μια λέξη που ζει, μεγαλώνει και ανθίζει μαζί με τους ανθρώπους. Εάν τη γράψουμε στη μέση ενός λευκού χαρτιού, γύρω της απλώνονται άλλες τόσες: προσφορά, συνεργασία, ευχαρίστηση, αγάπη, έμπνευση, συμμετοχή, συγκίνηση, επικοινωνία, ευγνωμοσύνη, αγκαλιά, ανάγκη, βοήθεια, μοιράζομαι, μαζί, φροντίδα, δύναμη, πράξη, γενναιοδωρία, ζεστασιά, ελπίδα. Κάποιες έχουν μέσα τους την αλληλεπίδραση, όπως η συνεργασία, το μοιράζομαι, η συμμετοχή, η αγκαλιά· κάποιες έχουν συναίσθημα, όπως η αγάπη, η ζεστασιά, η συγκίνηση, και άλλες μιλούν για αξίες, όπως η γενναιοδωρία και η προσφορά. Ανάμεσά τους υπάρχει  η ελπίδα.

 

  1. Υπάρχουν συμβουλές που «θα έπρεπε» να ακολουθήσει κάποιος ενήλικας όταν αγοράζει βιβλία για το παιδί του ή για κάποιο παιδί γενικά; Ή για κάποιον που θέλει να γεμίσει μία παιδική βιβλιοθήκη;

Η πρώτη μου συμβουλή θα ήταν να πάρουμε το παιδί μαζί μας στο βιβλιοπωλείο για να διαλέξει το ίδιο τι του αρέσει. Εάν αυτό δεν γίνεται, τότε θα πρότεινα να ακούμε και να αφουγκραζόμαστε τις επιθυμίες του. Με αυτόν τον τρόπο θα δημιουργηθεί μία δυνατή σχέση του παιδιού με το βιβλίο. Εάν αυτά τα βιβλία αρέσουν και σε εμάς και μας γεννούν θετικά συναισθήματα, τότε ακόμα καλύτερα. Πάντα προσέχω τα βιβλία με καλόγουστη εικονογράφηση, με κείμενο χωρίς διδακτισμούς και στερεότυπα, με ανατροπές, βιβλία που εξάπτουν τη φαντασία των παιδιών, με χιούμορ. Να έχουμε πάντα στο μυαλό μας πως η ανάγνωση είναι απόλαυση.

 

  1. Η αγορά του παιδικού βιβλίου μεγαλώνει, οι εκδότες γίνονται πιο τολμηροί στις κυκλοφορίες τους, οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτό πολλαπλασιάζονται, τα μέσα ενημέρωσης φαίνεται να κάνουν κάποιες προσπάθειες πιο συστηματικής ενασχόλησης με το παιδικό βιβλίο, παρότι για πολλά χρόνια τα θέματα γύρω από το βιβλίο αφορούσαν καθαρά το ενήλικο προϊόν. Εσείς βλέπετε κάποια αλλαγή ως προς τον τρόπο που οι ενήλικες αντιλαμβάνονται πλέον την αξία του παιδικού βιβλίου;

Θα έλεγα πως έχει γίνει μία αρχή. Μία βόλτα σε ένα βιβλιοπωλείο απαντά στην ερώτησή σας. Τη μία εβδομάδα μπορεί στα τραπέζια να υπάρχουν 20 νέοι τίτλοι, την επόμενη εβδομάδα στο ίδιο βιβλιοπωλείο να βρεις άλλα, νέα βιβλία. Η ελληνική εκδοτική παραγωγή στον χώρο του παιδικού βιβλίου μάς κάνει περήφανους. Κυκλοφορούν ωραία και καλογραμμένα παιδικά βιβλία. Επιμελημένες εκδόσεις, με καλαίσθητη εικονογράφηση, άρτια κείμενα με σεβασμό προς τα παιδιά. Η ατολμία που βλέπαμε τα παλαιότερα χρόνια αρχίζει να μειώνεται. Βέβαια, παρότι εμπορικά τα παιδικά βιβλία κινούνται αρκετά, δεν έχουν βρει ακόμα τη θέση που τους αξίζει. Εύκολα μπορούμε να το διαπιστώσουμε αυτό, κοιτάζοντας μία στήλη σε κάποια εφημερίδα αφιερωμένη στο βιβλίο. Πόσες φορές θα διαβάσουμε παρουσιάσεις παιδικών βιβλίων ή θα ακούσουμε στο ραδιόφωνο για αυτά; Δεν αναφέρομαι καν στην τηλεόραση, που αγνοεί εντελώς το παιδικό βιβλίο.

Ενθαρρυντικό είναι το άνοιγμα παιδικών βιβλιοπωλείων, με ενδιαφέρουσες δράσεις για παιδιά όλων των ηλικιών. Έχουν γίνει πολλά βήματα και ελπίζω πως η συνέχεια θα είναι ακόμα καλύτερη. Αυτό που θα ονειρευόμουν είναι να αρχίσει να αντιμετωπίζεται το παιδικό βιβλίο ισότιμα με των ενηλίκων. Πιστεύω πως οι ενήλικες γνωρίζουμε πια πως για να αναπτυχθεί μία διά βίου καλή σχέση με την ανάγνωση, είναι σημαντικό να την απολαμβάνει το παιδί από πολύ μικρό. Η χαρά που νιώθει το παιδί όταν το παίρνουμε αγκαλιά και μοιραζόμαστε μαζί του ένα βιβλίο αποτελεί το σημαντικότερο ίσως κίνητρο για να απολαμβάνει το διάβασμα και όταν μεγαλώσει.

 

  1. Ποια είναι η δική σας πιο αγαπημένη στιγμή, αυτή που θυμόσαστε με τεράστια χαρά, από τη σπουδαία πορεία του Library4all;

Κάθε ευχαριστήριο μήνυμα, κάθε φωτογραφία που λαμβάνουμε από σχολεία είναι στο μυαλό μου και μου δίνει χαρά. Δεν μπορώ όμως να μην αναφερθώ στη συγκινητική αποστολή βιβλίων προς τα οκτώ παιδιά του Δημοτικού Σχολείου και τα τρία του Νηπιαγωγείου Αγίων Θεοδώρων της Ίμβρου, τον Ιανουάριο του 2017. Νιώσαμε μεγάλη συγκίνηση, μιας και η ιστορία του Σχολείου είναι ξεχωριστή. Ξεκίνησε τη λειτουργία του στις αρχές του 20ου αιώνα, βίωσε όλες τις περιπέτειες του ελληνισμού στο νησί και έπαψε να λειτουργεί ως ελληνικό το 1964. Μισό αιώνα μετά επαναλειτούργησε. Πρόκειται για το μοναδικό ρωμαίικο σχολείο στην Ίμβρο. Το κουτί με τα βιβλία το παραδώσαμε στον καλό φίλο Κωνσταντίνο Χριστοφορίδη, μέλος του Συλλόγου Ιμβρίων, και η αποστολή των βιβλίων είχε μεγάλη διαδρομή, κατάφερε όμως να προσπεράσει κάθε εμπόδιο. Το ευχαριστήριο μήνυμα της Διευθύντριας του Σχολείου ήταν για μας η μεγαλύτερη ανταμοιβή. Περιπτώσεις σαν κι αυτή αναδεικνύουν τη σημασία της προσφοράς του Library4all και μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε αυτό που ξεκινήσαμε πριν από επτά χρόνια.

 

6. Τι σημαίνει για εσάς η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου;

Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου είναι για μένα μία αφορμή να μοιραστούμε με τους υπόλοιπους αυτό που πρεσβεύουμε καθημερινά μέσα από τη δράση μας στο Library4all. Ότι δηλαδή το παιδικό βιβλίο γιορτάζει κάθε μέρα και πως η ανάγνωση είναι δικαίωμα όλων.

 

Σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία.

Αφήστε μια απάντηση