Τι συμβαίνει, άραγε, στο μυαλό ενός κοριτσιού στις αρχές των ’20s; Μιας δεκαετίας που έφερε το τραύμα μιας πανδημίας. Την έκρηξη τεχνολογιών που αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ζουν και συναναστρέφονται μεταξύ τους. Την αφύπνιση σε ζητήματα που πάντα ήταν εκεί, όμως ήρθαν στο προσκήνιο με νέα ένταση.
Ένα από αυτά είναι και το bullying – ή αλλιώς εκφοβισμός. Κάτι που, δυστυχώς, συμβαίνει πολύ πιο συχνά και πολύ πιο κοντά μας, απ’ όσο νομίζουμε. Οφείλουμε να το δούμε, να το αναγνωρίσουμε και να το αντιμετωπίσουμε, σε κάθε του μορφή.
Παρακάτω, μια ιστορία (ή μία από τις ιστορίες) από το βιβλίο «Μικρές Επικίνδυνες» –μια ιδέα και πρωτοβουλία των αθηΝΕΑ, Women on Top και Women Act – που ίσως σε κάνει να σκεφτείς λίγο περισσότερο και αν χρειάζεται, να δράσεις.
Είμαι… αδιαπέραστη
Πάω στο Μουσικό Σχολείο. Είναι λίγο μακριά από τo σπίτι μου, μισή ώρα με το πούλμαν, τρώω αρκετή ώρα στον δρόμο, αλλά είναι καλύτερα εκεί. Και ως σχολείο, γιατί έτσι κι αλλιώς μ’ αρέσουν πολύ τα καλλιτεχνικά, αλλά και για μένα προσωπικά. Έχω τραυματικές εμπειρίες από το δημοτικό. Είχα υποστεί bullying για κάποια χρόνια από ένα συγκεκριμένο άτομο. Μια φορά είχα γράψει ένα ποίημα για τη μαμά μου σε ένα χαρτί που κρατούσα στα χέρια μου. Είχαμε μείνει οι δυο μας στην τάξη, μου αρπάζει το χαρτί, το σκίζει, πετάει τα χαρτάκια στο πάτωμα, σκύβω να τα μαζέψω κι αρχίζει να με κλοτσάει…
Μια άλλη φορά, είχε πετάξει προς το μέρος μου την ανοιχτή κασετίνα του και το ψαλίδι που είχε μέσα ξέφυγε και πέρασε ξυστά από το πρόσωπό μου. Όλη την ώρα αυτά μου έκανε. Στα καλά καθούμενα. Πάντα στα καλά καθούμενα. Δεν ξέρω γιατί το έκανε. Εγώ, βεβαίως, τότε είχα παραπανίσια κιλά. Οπότε… Δεν ξέρω. Μπορεί να ήταν αφορμή το βάρος μου. Αυτό το παιδί ήταν υπερκινητικό, επιθετικό, οι γονείς του είχαν χωρίσει, τον είχαν αποβάλει από το προηγούμενο σχολείο του. Ό,τι και αν συνέβαινε πάντως, εγώ ένιωθα πως έφταιγα. Πως εγώ προκαλούσα όλη αυτήν τη συμπεριφορά.
Γενικά αισθανόμουν ότι έπιανα χώρο. Και μόνο που ανέπνεα σ’ αυτή τη ζωή, έπιανα χώρο. Στην αρχή το έκρυβα. Ό,τι και αν γινόταν στο σχολείο προσπαθούσα να το καλύψω. Μετά, δεν μπορούσα άλλο. Άρχισα να κλαίω όλη την ώρα. Από την ώρα που ξυπνούσα. Όταν έπεφτα να κοιμηθώ, παρακαλούσα να μην ξυπνήσω. Είχα σταματήσει να χαμογελάω. Είχα πάθει κατάθλιψη. Πριν από όλα αυτά ήμουν πολύ εύθυμο κορίτσι. Είχα χαρά μέσα μου. Μετά όμως σταμάτησα να αποδίδω στα μαθήματα, δεν είχα όρεξη να πηγαίνω για χορό, τον οποίο αγαπώ πολύ. Οι βαθμοί μου είχαν πέσει…
Έτσι, η μαμά μου άρχισε να καταλαβαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά κι εγώ αποφάσισα να της μιλήσω. Της ξεκαθάρισα όμως ότι δεν ήθελα ούτε να τον ενοχλήσει ούτε να δημιουργηθούν εντάσεις και συγκρούσεις. Παρά τα όσα μου είχε κάνει, δεν ήθελα να νιώσει άσχημα. Δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω, αλλά δεν ήθελα να νιώσει όπως εγώ. Δεν ήθελα να του κάνω ό,τι μου έκανε. Όταν αυτά έγιναν γνωστά, ήρθε η μητέρα του και μου ζήτησε συγγνώμη κλαίγοντας. Δεν έφταιγε η γυναίκα. Τον είχε πάει σε ψυχολόγο, είχε κάνει ό,τι περνούσε από το χέρι της. Δεν μπορώ να την κατηγορήσω. Όμως, την κοιτούσαν σαν να έφταιγε εκείνη…
Ούτε από τους γονείς μου έχω κανένα παράπονο. Η μαμά μου έκανε ό,τι μπορούσε για να με βοηθήσει, στον μπαμπά μου δεν είχα μιλήσει από την αρχή, γιατί ο μπαμπάς μου με αγαπάει πάρα πολύ και δεν ξέρω πώς θα αντιδρούσε. Κι όταν με το πρώτο σου παιδί δεν έχει συμβεί κάτι αντίστοιχο, είναι δύσκολο να πάει το μυαλό σου. Η αδελφή μου τα ήξερε όλα, αλλά δεν ήξερε πώς να αντιδράσει. Και τι να έκανε; Τότε το bullying δεν ήταν τόσο γνωστό όσο σήμερα. Κάποια παιδιά προσπαθούσαν να με υποστηρίξουν, άλλα αδιαφορούσαν. Μόνη μου ήμουν στο σχολείο. Από τότε που έφυγε και η μοναδική φίλη που είχα, ήμουν ολομόναχη. Έτσι, νόμιζα ότι η φιλία είναι όπως αυτή του αγοριού που μου φερόταν άσχημα ή των συμμαθητών μας που δεν έδιναν σημασία.
Λόγω της δυσλεξίας μου, που μου δημιουργούσε πολλά προβλήματα, γιατί η δασκάλα μου πίστευε ότι απλώς δεν είμαι καλή μαθήτρια, πήγαμε με τη μαμά μου σε ψυχολόγο. Διαγνώστηκα και με κατάθλιψη και με δυσλεξία και η ψυχολόγος μού είπε ότι έχω πάρα πολύ άγχος. Μετά άλλαξα σχολείο και πήγα στο Μουσικό, το οποίο έτσι κι αλλιώς μ’ αρέσει πολύ, γιατί αγαπάω όλες τις τέχνες. Εκεί ήταν πολύ καλά. Σιγά σιγά έμαθα να διαχειρίζομαι τα συναισθήματά μου. Ανέλυα κάθε τι που μου συνέβαινε. Όταν με έπιανε έντονο άγχος, καθησύχαζα τον εαυτό μου ότι θα καταφέρω να το ξεπεράσω κι όταν παθαίνω κρίση κατάθλιψης προσπαθώ να σκεφτώ τι έχει γίνει, εάν φταίω, και εάν δεν φταίω να το εκφράσω.
Σίγουρα είμαι πολύ καλύτερα. Τουλάχιστον δεν πιστεύω ότι πιάνω χώρο επειδή αναπνέω! Κάποτε, ας πούμε, πίστευα ότι το γεγονός πως είμαι ευαίσθητη είναι ελάττωμα. Τώρα ξέρω πώς να χρησιμοποιώ την ευαισθησία μου προς όφελός μου. Θυμάμαι στο δημοτικό μάς είχε βάλει η δασκάλα να γράψουμε έκθεση για πλάσματα που αγαπάμε πολύ… κάτι τέτοιο. Μου αρέσει πολύ το γράψιμο. Από τότε. Επειδή είχα γράψει πολλές φορές για τη μαμά μου και τον μπαμπά μου, σκέφτηκα να γράψω για τον σκύλο μου. Η δασκάλα μου είχε απίστευτη αντίδραση! Μου είπε να μην ξαναδεί τέτοιο πράγμα από μένα! Όμως εμένα μ’ αρέσει να εκφράζομαι και γράφοντας και χορεύοντας.
Είμαι βέβαιη πως ένας από τους λόγους χάρη στον οποίο νιώθω καλύτερα είναι και το γεγονός ότι έχω χάσει πολλά κιλά. Το χρειαζόμουν γιατί, για να συμμετέχω σε εξετάσεις χορού, έπρεπε βάσει κανονισμού να έχω συγκεκριμένο βάρος. Όμως πια ξεχωρίζω ότι αυτό που μετράει σε έναν άνθρωπο είναι ο χαρακτήρας του, όχι το σώμα του. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο στερεότυπο από αυτό του βάρους! Είμαι βέβαιη. Σίγουρα υπάρχουν πολλά, για τους άντρες, τις γυναίκες, τι πρέπει να φοράμε οι γυναίκες, πού να κυκλοφορούμε… Έχει τύχει να περπατάω στον δρόμο και κάποιος να προσπαθήσει να με ακουμπήσει από πίσω. Έχει τύχει μέσα στο μετρό να προσπαθήσει κάποιος να μου πιάσει το στήθος. Μια φορά ένας τύπος καθισμένος πάνω στη σβηστή μηχανή του είχε βγάλει το μόριό του και, μόλις είδε εμένα και τη φίλη μου να πλησιάζουμε, άρχισε να κάνει διάφορα. Όταν μου συμβαίνει κάτι για πρώτη φορά, τα χάνω. Δεν ξέρω πώς να αντιδράσω. Παγώνω. Όμως, όταν συμβαίνει κάτι άδικο μπροστά στα μάτια μου, πλέον παίρνω θέση.
Αλλά τα στερεότυπα είναι παντού. Σε τι χρησιμεύουν; Μας περιορίζουν. Χρησιμεύουν στο να μας περιορίζουν και να γινόμαστε, τελικά, τέρατα! Χρειαζόμαστε μεγαλύτερη ελευθερία. Εγώ, ας πούμε, θέλω να βρω τρόπο να συνδυάσω στις σπουδές μου την αγάπη μου για τη φύση με την ιατρική. Να κάνω κάποιο μεταπτυχιακό πάνω σε εναλλακτικές θεραπείες. Κάτι τέτοιο… Δεν ξέρω ακριβώς, αλλά κάτι τέτοιο. Και να γράψω ένα βιβλίο. Και να μην παρατήσω τον χορό. Αλλά, βέβαια, έχω χάσει την ανεμελιά μου προ πολλού. Έχω χάσει την αθωότητά μου. Ωρίμασα απότομα. Και μ’ αυτή την έννοια έχω χάσει χρόνο. Αλλά έχω πολλά όνειρα…
